نکات مهم در خصوص مالیات نقل و انتقال

مالیات یکی از راه‌های کلیدی در درآمد زایی دولت‌ها است و همیشه سعی بر این بوده تا کمترین میزان تخلف در آن صورت بگیرد. بخش هنگفتی از نرم افزارهای مالیاتی به مالیات نقل و انتقال یا خرید و فروش تعلق دارد.

سیاستگذاران این حوزه، اغلب کالاهای قابل خرید و فروش را مانند ملک و خودرو مشمول پرداخت مالیات می‌کنند.

مالیات نقل و انتقال خودرو

خودرو هم همانند هر کالای دیگری بر اساس ماده 30 قانون دائمی ارزش افزوده مشمول پرداخت مالیات می‌شود.  به طور کلی، مالیات‌های مرتبط با خودرو به سه دسته ( مالیات سالانه، مالیات مشاغل وابسته به خودرو و مالیات بر نقل و انتقال خودرو ) تقسیم می‌شود.

فاکتور‌های مختلفی در مالیات پرداختی مرتبط با خودرو موثر است. برای مثال، خودروهای صفر مشمول مالیات بیشتری می‌شوند؛ یعنی در سال اول تحویل خودرو، اگر مالک خودرو تصمیم به معامله خودرو بگیرد باید مالیات بیشتری بپردازد و هرچه ازین مدت زمان بگذرد، این مالیت کمتر خواهد شد.

در نهایت، سه عامل تاثیر گذار در مالیات نقل و انتقال خودرو وجود دارد:

1. سال تولید خودرو و مدل آن
2. کشور تولید کننده خودرو
3. میزان آلایندگی خودرو

محاسبه مالیات نقل و انتقال خودرو

همانطور که گفته شد، عوامل متعددی در میزان مالیات پرداختی دخیل هستند. برای محاسبه مالیات نقل و انتقال، ابتدا باید به کشور تولید کننده آن خودرو توجه کنیم؛ اگر خودو تولید داخل باشد، خودرو در سال اول تولید، به میزان 1 درصد ارزش واقعی تعیین شده از سوی سازمان ذیربط مشمول پرداخت مالیات می‌شود. از سال دوم تا شش سال، سالانه 10 درصد مالیات دریافتی کاهش می‌یابد و پس از سال ششم، این درصد به 40 درصد می‌رسد.

در خصوص خودرو های خارجی، خودرو در سال اول تولید، به میزان 2 درصد ارزش واقعی تعیین شده از سوی سازمان مالیاتی کشور مشمول پرداخت مالیات می‌شود. از سال دوم تا شش سال، سالانه 10 درصد مالیات دریافتی کاهش می‌یابد و پس از سال ششم، این درصد به 40 درصد می‌رسد.

از 100 درصد هزینه‌ای که برای برای انجام معاملات در محضر اخذ می‌شود، 60 درصد آن مربوط به مالیات نقل و انتقال است. بر طبق قانون بالا، که خودروهای صفر مالیات بیشتری را شامل می‌شوند، طبیعتا هرچه خودرو قدیمی تر باشد، هزینه محضر کمتر شده زیرا مالیات نقل و انتقال آن نیز کمتر می‌شود.

بیشتر بخوانید : چه شرکت‌هایی معاف مالیاتی می‌شوند؟

باید توجه کرد که در صورت وجود بدهی‌های مالیاتی اعم از بدهی مالیات نقل و انتقال خودرو، بدهی مالیاتی برای فرد ثبت می‌شود و در زمان خروج از کشور ممکن است با ممانعت روبرو شود.

کسانی که صاحب خودرو با ارزش واقعی میلیاردی هستند، هرساله بر طبق بند س تبصره 6 قانون بودجه کل کشور باید مالیات سالانه خودرو را بپردازند؛ این افراد هنگام ثبت نقل و انتقال این خودروها باید بدهی‌های مالیاتی خود را پرداخت و سپس به انجام معاملات نقل و انتقال بپردازند.

همچنین باید در نظر داشت که حتی اگر مالک ( شرکت تولید کننده یا مالک شخصی) هیچ استفاده‌ای از خودرو مورد نظر نکرده باشد و خودرو صفر کیلومتر باشد، باز هم موظف به پرداخت مالیات است. البته خودرو‌های دارای پلاک نظامی در مناطق آزاد تجاری- صنعتی بر طبق تبصره 3 ماده 30 قانون دائمی ارزش افزوده مشمول پرداخت این مالیات نمی‌شوند.

پرداخت مالیات نقل و انتقال خودور

این نکته باید مورد توجه باشد که قبل از اقدام به تعویض پلاک خودرو، خودرویی که مشمول پرداخت مالیات (مالیات سالانه) است، حتما باید مالیات تعیین شده را پرداخت کند.

 مالیات نقل و انتقال ملک

نوعی مالیات مستقیم است و زمانی اعمال می‌شود که شخص حقیقی یا حقوقی قصد داشته باشد ملک خود را واگذار کند.

این مالیات در هر نوع ملکی پس از اعمال معافیت‌های مقرر شده در قانون مالیات‌های مستقیم باید در اسرع وقت پرداخت شود تا مشمول جریمه‌های مصوب شده نشود.

مالیات نقل و انتقال بر خلاف برخی از مالیات‌های دیگر نیاز به اظهار نامه مالیاتی ندارد. همچنین، در صورتی که بعد از پرداختن مالیات معامله انجام نشود، اداره امور مالیاتی موظف است تا ۱۵ روز آن را بازپرداخت نماید.

محاسبه مالیات نقل و انتقال ملک

مالکین هنگام نقل و انتقال املاک خود باید درصدی از ارزش معامله را علاوه بر هزینه انتقال سند به عنوان مالیات نقل و انتقال ملک پرداخت نمایند.

مالیات نقل و انتقال ملک در دفترخانه‌های اسناد رسمی و به صورت آنلاین و ماشینی از طریق سامانه cartransfer.tax.gov.ir انجام می‌گیرد.

بر طبق تبصره 4 ماده 187 قانون مالیات‌های مستقیم، پرداخت مالیات نقل و انتقال ملک نیز باید از طریق دفاتر اسناد رسمی انجام گیرد.

بیشتر بخوانید : نحوه برخورد با ممیز مالیاتی

بنابراین، بعد از محاسبه مالیات نقل و انتقال ملک مورد نظر در دفاتر اسناد رسمی، مودیان مالیاتی، بجای مراجعه به سازمان مربوطه می‌توانند در همان دفتر خانه اسناد رسمی، پرداخت کنند.

مالیات نقل و انتقال ملک، به دو صورت مصوب شده است:

مالیات نقل و انتقال املاک مسکونی و اداری و املاک تجاری (بدون سر قفلی)  ß  5 درصد ارزش معامله

بر اساس ماده ۶۵ قانون مالیات‌های مستقیم، نقل و انتقال قطعی املاک، واحدهای مسکونی از طرف شرکت تعاونی مسکن مشمول پرداخت مالیات نقل و انتقال ملک نیستند.

بر اساس ماده ۶۸ قانون مالیات‌های مستقیم، املاکی که به دولت تملیک می‌شوند از پرداخت مالیات نقل و انتقال قطعی معاف هستند.

بر اساس ماده ۶۹ قانون مالیات‌های مستقیم اولین انتقال قطعی واحدهای مسکونی ارزان و متوسط‌ قیمت که ظرف مدت ده سال از تاریخ تصویب این قانون مطابق ضوابط و قیمت‌هایی که وزارتخانه‌های مسکن و شهرسازی و امور اقتصادی و دارایی تعیین می‌نمایند احداث و حداکثر در مدت یک سال از تاریخ انقضای مهلت اجرای برنامه احداث که حسب مورد توسط وزارت مسکن و شهرسازی یا شهرداری محل تعیین می‌شود منتقل گردد از پرداخت آن برای املاک معاف می‌باشد.

مالیات نقل و انتقال املاک تجاری با سرقفلی ß 2 درصد ارزش معامله

بر طبق تبصره 2 ماده 59 قانون مالیات‌های مستقیم، حق واگذاری محل (مالیات سر قفلی)، از نظر این قانون، عبارت است از حق کسب یا پیشه یا حق تصرف محل یا حقوق ناشی از موقعیت ‌تجاری محل‌

باید توجه نمود که تا زمانی که ملک به صورت زمین باشد و فعالیت تجاری و یا کسب و کاری در آن صورت نگیرد، در خصوص مالیات نقل و انقال ملک و سر قفلی، مشمول مالیات حق واگذاری محل نخواهد بود.

قوانین ذکر شده در بالا در خصوص مالیات نقل و انتقال سر قفلی، برای ارث وارث درجه یک (فرزندان، پدر، مادر، زن، شوهر و نوادگان متوفی) مطرح شده است و میزان پرداخت مربوطه برای وارث درجه دوم (اجداد، برادر، خواهر و اولادشان) یا بالاتر، توسط کارشناس مربوطه و بر طبق قانون تعیین می‌شود.

مالیات بر ساخت و ساز (املاک نوساز) ß 15 تا 25 درصد ارزش معامله در اولین فروش

بر اساس ماده 77 قانون مالیات‌های مستقیم، هرگونه ساخت و ساز مسکن توسط سازندگان حقیقی (خرده سازان و انبوه‌سازان)، شامل ۱۵ تا ۲۵ درصد مالیات از محل سود سازنده، از اولین فروش آن واحد مسکونی می‌شود.

مدارک لازم جهت پرداخت مالیات نقل و انقال ملک

مدارک شخصی خریدار و فروشنده

• کپی شناسنامه و کارت ملی خریدار
• کپی شناسنامه و کارت ملی مالک

مدارک مربوط به ملک مورد نظر

• آدرس دقیق ملک مورد نظر
• نقشه و کروکی محل
• کپی پایان کار ملک
• کپی پروانه ساختمان
• کپی اسناد مالکیت ( رسمی، غیر رسمی، قراردادی، اجاری )
• کپی گواهی شهرداری
• استعلام دفترخانه ( با ذکر نام خریدار )
• کپی حصر وراثت (در صورت موروثی بودن)

جهت مشاوره و اجرای امور حسابداری و مالی با کارشناسان خبره در داراحساب در ارتباط باشید.